Wat is stervensbegeleiding nu eigenlijk?
Sterven is een wezenlijk onderdeel van het leven, maar toch vinden veel mensen het moeilijk om er woorden aan te geven of erbij stil te staan. Wanneer het moment dichterbij komt, ontstaat vaak een veelheid aan gevoelens: angst, verdriet, onzekerheid, maar ook liefde, dankbaarheid en verlangen naar rust. Het is een periode waarin niet alleen medische zorg belangrijk is, maar waarin ook aandacht nodig is voor de mens als geheel.
Stervensbegeleiding gaat over het scheppen van ruimte voor alles wat er nog leeft. Het kan betekenen dat er gesprekken plaatsvinden over gevoelens of herinneringen, dat er stilgestaan wordt bij onuitgesproken kwesties of dat er rituelen vorm krijgen die betekenis en houvast bieden. Het kan ook gaan om momenten van stilte, ontspanning of nabijheid. Alles is erop gericht om de laatste levensfase zo liefdevol, gedragen en betekenisvol mogelijk te laten zijn voor degene die sterft én voor de mensen eromheen.
Voor wie zich afvraagt wanneer stervensbegeleiding passend kan zijn, is het antwoord vaak eenvoudig: zodra er behoefte is aan meer rust, steun of verdieping in de laatste fase van het leven. Dat kan zijn bij gevoelens van angst of onrust, bij openstaande vragen of onverwerkte emoties, maar ook wanneer er juist ruimte mag zijn voor afronding, dankbaarheid en verbinding. Ook naasten kunnen veel steun ervaren, omdat er aandacht is voor hun zorgen, gevoelens en hun rol in het afscheid.
Zo helpt stervensbegeleiding om niet alleen naar het sterven te kijken, maar juist naar het leven tot het einde. Het geeft de mogelijkheid om te vertragen, stil te staan bij wat er werkelijk toe doet, en om afscheid te nemen op een manier die bijdraagt aan vrede en verbondenheid
Mijn manier van begeleiden
In mijn begeleiding staat aanwezigheid zonder oordeel centraal. Ik bied rust, nabijheid en een veilige bedding waarin alles er mag zijn: verdriet, angst, stilte, maar ook liefde, dankbaarheid en verbinding. Dit doe ik bij mensen thuis, in hun vertrouwde omgeving, waar zij zich het meest op hun gemak voelen
Een sessie begint vaak met een kort gesprek om samen af te stemmen wat er nodig is. Soms is dat vooral luisteren en woorden geven aan gevoelens, soms kiezen we voor stilte of een ritueel. Daarna kan er ruimte zijn voor ontspanning, zoals een hand-, hoofd- of voetmassage, of een ademhalingsoefening die helpt om rust te brengen. Indien gewenst kan ik werken met kaarten, oliën, stenen of zachte geuren die ondersteuning geven. Iedere sessie is uniek en afgestemd op wat jij of jouw naasten op dat moment nodig hebben.
Ik laat mij leiden door intuïtie en mijn innerlijk kompas. Soms betekent dat het bieden van ruimte voor een diepgaand gesprek, soms het creëren van een ritueel dat houvast en betekenis geeft, en soms simpelweg samen in stilte aanwezig zijn. Wat de vorm ook is, mijn intentie blijft altijd dezelfde: bijdragen aan een gedragen, liefdevolle en betekenisvolle laatste levensfase, waarin afronding, verbinding en innerlijke rust hun plek mogen krijgen.
Een holistische benadering
Kijken naar de mens als geheel betekent aandacht voor lichaam, geest, hart en ziel. Alles is met elkaar verbonden en verdient zorg en ruimte, juist in de laatste levensfase. Vaak ligt de nadruk in de reguliere zorg op het lichamelijke, terwijl emoties, gedachten en spirituele vragen minstens zo aanwezig en belangrijk kunnen zijn.
In de begeleiding mag dat allemaal er zijn. Soms in een gesprek waarin gevoelens of zorgen woorden krijgen, soms in stilte of door het creëren van een ritueel dat houvast biedt. Ook kan er gekozen worden voor ontspanning, bijvoorbeeld via een zachte massage, een ademhalingsoefening of het gebruik van geur en symboliek. Iedere situatie vraagt iets anders, en daarom wordt steeds afgestemd op wat op dat moment het meest steunend en passend is.
Deze manier van kijken en begeleiden nodigt uit om niet alleen te focussen op het einde zelf, maar juist ook op het leven tot het einde. Het gaat om aanwezigheid zonder oordeel, om verbinding en om ruimte scheppen voor alles wat er nog leeft. Zo kan de laatste fase niet alleen draaglijker worden, maar ook liefdevol, betekenisvol en volledig.
In mijn begeleiding is er ruimte voor al deze lagen van het mens-zijn. Dat kan in woorden zijn, maar ook in stilte, in rituelen of in eenvoudige aanwezigheid. Het doel is niet om iets te veranderen of weg te nemen, maar om er te zijn bij wat er is, en dat te dragen samen met degene die het meemaakt.